31 października 1517 roku skromny, niemiecki ksiądz na drzwiach kościoła w Wittenberdze wywiesił dokument, który zmienił bieg historii. Minęło już ponad pięć wieków, odkąd Marcin Luter przeciwstawił się doktrynie i praktyce swojego kościoła, domagając się jego reformy. W jednej ze szczególnie pamiętnych scen stanął przed cesarzem i odważnie oświadczył, ryzykując własnym życiem: „Oto stoję. Nie mogę postąpić inaczej. Niech mi Bóg pomoże”.
Luter nie był jednak sam. Reformacja nie dotyczyła jednej lub kilku wielkich postaci – Lutra, Kalwina, Zwingliego – ale ogromnego ruchu chrześcijańskiego, charakteryzującego się silnym przekonaniem, odwagą i radością, który jednak kosztował życie wielu mężczyzn i kobiet. Ruch ten zasiał ziarno, które nadal w XXI wieku przynosi owoce.
Marcin Luter był nie tylko otoczony reformatorami w Niemczech, ale również mniej znanymi bohaterami wiary z całej Europy np. Heinrich Bullinger, Hugh Latimer, Lady Jane Grey, Theodore Beza, Peter Martyr Vermigli i inni.
Aby docenić reformację przygotowaliśmy 31-dniową podróż po krótkich biografiach wielu jej bohaterów, zachęcając Państwa do zapoznania się z ich życiorysami.
Z życia pastora – październikowe podróże z bohaterami reformacji nr 9/31
Codzienny pobożny chrześcijanin – Thomas Becon 1512–1567
Protestant od poniedziałku rano
Choć niemal całkowicie pomijany w historii kościoła, Thomas Becon był płodnym pamflecistą, popularnym autorem bestsellerów i pobożnym duchownym w XVI-wiecznej Anglii w czasach reformacji. Żyjąc w czasie burzliwych rządów czterech monarchów z dynastii Tudorów, Becon służył pod nadzorem arcybiskupa Canterbury, Thomasa Cranmera. Napisał około pięćdziesięciu traktatów z licznymi późniejszymi wydaniami, które były drukowane jeszcze siedemdziesiąt lat po jego śmierci.
Jego pisma na temat pobożności są istotne i pomocne dla wszystkich chrześcijan, szczególnie dla tych, którzy mają tendencję do dzielenia swojego życia na kategorie „święte” i „świeckie”. Becon, nie uznając takich podziałów, zachęcał chrześcijan w swoich czasach do dążenia do pobożności w rytmie ich codziennych zajęć.
Pastor w ukryciu
Becon, urodzony w Thetford w Norfolk około 1512 roku, kształcił się w St. John’s College w Cambridge, gdzie został głęboko poruszony i prawdopodobnie nawrócił się pod wpływem luterańskich nauk jednego ze swoich profesorów, Hugh Latimera. Po ukończeniu studiów teologicznych Becon objął dwa stanowiska duchowne w południowej Anglii, ale po ratyfikacji Sześciu Artykułów z 1539 r. Henryk VIII zaatakował ewangelików za nieprzestrzeganie przepisów i „herezję”. W rezultacie Becon został aresztowany w 1541 roku za „złą i fałszywą doktrynę”.
Po uwolnieniu Becon trzymał się na uboczu w lasach Kent, gdzie ukrywało się kilku ewangelików powiązanych z dworem królewskim. W tym czasie Becon wydał wiele traktatów pod pseudonimem „Theodore Basil”, aby uniknąć wykrycia przez lokalne władze. Na rozkaz Henryka VIII Becon został poddany jeszcze surowszej kontroli i inwigilacji ze strony lokalnych sędziów i uciekł do środkowej Anglii, gdzie ukrywał się przez cztery lata w górach, nie publikując żadnych dzieł.
Wygnanie i powrót do domu
Kiedy dziewięcioletni Edward VI, przyjaciel i obrońca angielskiej reformacji, wstąpił na tron w 1547 roku, Becon opuścił wygnanie i powrócił do Londynu, gdzie został mianowany kapelanem na dworze królewskim. Mniej więcej w tym samym czasie został rektorem prestiżowej parafii w Londynie, St. Stephen Walbrook.
Wraz z wstąpieniem Marii I na tron w 1553 r. wielu ewangelików, w tym Becon, zostało aresztowanych. Ostatecznie został zwolniony, nie chcąc ryzykować ponownych represji, uciekł do Strasburga, gdzie dołączył do społeczności innych wygnanych angielskich ewangelików. Stamtąd przeniósł się do Frankfurtu, gdzie pomagał w opracowaniu nowej liturgii dla angielskiej kongregacji złożonej z wygnańców. Gdy Becon powrócił z kontynentu po dojściu do władzy Elżbiety I, przeszedł przez szereg nominacji duchownych, głównie w Londynie, gdzie zmarł w 1567 roku.
Codzienna pobożność
Jednym z głównych tematów broszur Becona był ten, w jaki sposób chrześcijanie mogą osiągnąć pobożność i jak ją okazywać codziennym życiem.
Po pierwsze, słowo Boże, twierdził Becon, było wystarczające dla wszystkich chrześcijan i było drogowskazem dla pobożności. Becon wyobrażał sobie angielską wspólnotę, w której „ludzie mogą uczyć się nawet od kołyski. . poznawać Boga, rozumieć Jego słowa, czcić Jego sprawiedliwość i kroczyć Jego świętymi ścieżkami”.
Po drugie, Becon instruował chrześcijan, aby postrzegali swoje życie jako ciągły etap uwielbienia, w którym pobożność ma być widoczna, nawet w przyziemnych poniedziałkowych porankach. Dla Becona uwielbienie nie ograniczało się do niedzielnych spotkań. Nie ograniczało się też do pewnych dyscyplin duchowych, takich jak czytanie Biblii czy modlitwa. Uwielbienie było raczej nieustanną aktywnością, która miała przeplatać się z czynnościami codziennego życia: jedzeniem posiłków, pracą w miejscu zatrudnienia, spędzaniem wolnego czasu i udawaniem się na spoczynek.
Żadnej „świeckiej” pracy
Becon opublikował dwa podręczniki modlitewne zawierające wzorcowe modlitwy dla określonych czynności w codziennym życiu. Jeden z tych podręczników zawierał przykłady modlitw dla osób wykonujących określone zawody, w tym sędziów, duchownych, kupców, prawników, marynarzy, żołnierzy, matek i dzieci. Becon nauczał, że żaden zawód nie jest ważniejszy od drugiego. Argumentował, że praca szewca i krawca była tak samo ważna w królestwie Bożym, jak praca prawnika i sędziego, ponieważ to Bóg wyznacza powołania.
Podczas gdy wielu chrześcijan subtelnie odrzuca pewne zawody jako nieistotne i postrzega pracę niezwiązaną ze służbą jako „świecką”, Becon oceniał każdą pracę jako powołanie Boga i dla Boga, co służy dla motywującej korekty. Powinniśmy przyjąć nasze powołanie i dostrzec ostateczny cel naszej pracy i powołania. Pobożność w codziennej pracy błogosławi społeczeństwo, aby wszyscy „mogli poznać Ciebie, dawcę wszelkiego dobra, i wysławiać Twoje święte imię”.
Autor Brian Hanson